Andıç Olayı Nedir?
Andıç olayı, Türkiye basın tarihinin en tartışmalı ve karanlık olaylarından biri olarak kabul edilen, 1998 yılında yaşanan bir skandaldır . Bu olay, dönemin Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlandığı anlaşılan sahte belgelerin, bazı medya organları aracılığıyla kamuoyuna sızdırılmasıyla gerçekleşmiştir .
Olayın Gelişimi ve İçeriği
1998 yılında PKK'nın üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık, Irak'ın kuzeyinde yakalanarak Türkiye'ye getirilmiştir . Sakık'ın sorgu zaptına, gerçek dışı ifadeler eklenerek bir 'andıç' belgesi hazırlanmıştır . Bu sahte ifadelerde, aralarında Mehmet Ali Birand, Cengiz Çandar, Ahmet Altan, Mehmet Altan, Mehmet Barlas gibi tanınmış gazetecilerin ve Akın Birdal gibi sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin PKK'ya para karşılığı destek verdiği iddia edilmiştir .
Söz konusu sahte ifadeler, 25 ve 26 Nisan 1998 tarihlerinde Hürriyet ve Sabah gazetelerinde iki gün boyunca yayımlanmıştır . Medya organları, genellikle askeri kaynaklardan gelen bilgileri sorgulamadan yayımlama eğiliminde olduğu için, bu sahte haberler geniş kitlelere ulaşmıştır .
Sonuçları ve Ortaya Çıkışı
Andıç belgesinin yayımlanmasının ardından, belgede adı geçen birçok gazeteci işinden çıkarılmıştır . Ayrıca, belgede adı geçen İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkanı Akın Birdal, 12 Mayıs 1998'de silahlı saldırıya uğramış ve ağır yaralı olarak kurtulmuştur .
Şemdin Sakık, daha sonra mahkemede böyle bir ifade vermediğini açıklamıştır . Olayın gerçek yüzü, 2000 yılının Ekim ayında gazeteci Nazlı Ilıcak'ın, Genelkurmay istihbaratında hazırlanan bir psikolojik savaş taktiği olduğunu gösteren bir belgeyi kamuoyuna ulaştırmasıyla ortaya çıkmıştır . Bu belgenin yayımlanmasından on gün sonra Genelkurmay, 'andıç' adı verilen belgenin varlığını kabul etmiştir . Belgenin dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Çevik Bir ve İstihbarat Başkan Vekili Tümgeneral Erol Özkasnak tarafından hazırlandığı anlaşılmıştır . Olaydan 11 yıl sonra, dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Mehmet Ali Birand'ın sorusu üzerine "Evet, hata idi..." açıklamasını yapmıştır .
Andıç olayı, 28 Şubat sürecinin medya üzerindeki etkisini ve manipülasyon girişimlerini gözler önüne seren önemli bir olay olarak tarihe geçmiştir .