CRPV Virüsü Nedir?
CRPV, tam adıyla Cottontail Rabbit Papillomavirus (Pamuk Kuyruklu Tavşan Papillomavirüsü), aynı zamanda Shope papillomavirüsü (SPV) veya Sylvilagus floridanus papillomavirüsü 1 (SfPV1) olarak da bilinir. Bu virüs, tavşan ve yaban tavşanı türlerini enfekte eden, onkojenik (tümör oluşturma potansiyeli olan) bir DNA virüsüdür.
Tarihçesi ve Belirtileri
CRPV, ilk olarak 1933 yılında Richard E. Shope tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı bölgesindeki pamuk kuyruklu tavşanlarda keşfedilmiştir. Virüs, enfekte tavşanların derisinde, özellikle baş, yüz, boyun ve kulak çevresinde, bazen de karın bölgesinde siğil benzeri veya boynuz şeklinde keratinli büyümelerin (papillomlar) oluşmasına neden olur. Bu büyümeler, halk arasında “boynuzlu tavşan” efsanesine de ilham kaynağı olmuştur.
Etkilediği Türler ve Yayılımı
CRPV öncelikli olarak vahşi pamuk kuyruklu tavşanları enfekte etse de, fırça tavşanları, kara kuyruklu tavşanlar, kar ayakkabısı tavşanları, Avrupa tavşanları ve evcil tavşanlar gibi diğer tavşan türlerini de etkileyebilir. Evcil tavşanlarda hastalık genellikle daha şiddetli seyredebilir.
Virüsün ana bulaşma yolu, sivrisinekler, pireler ve keneler gibi ısıran böceklerdir. Ayrıca, enfekte tavşanlar arasındaki doğrudan temas (özellikle deri lezyonları aracılığıyla) ve muhtemelen kontamine yatak takımları, yiyecek ve su kapları yoluyla da yayılabilir.
Hastalığın Seyri ve İnsanlara Bulaşma Riski
Vahşi tavşanlarda CRPV enfeksiyonu genellikle iyi huyludur ve büyümeler çoğu zaman kendiliğinden kaybolur. Enfekte tavşanların çoğu hayatta kalabilir. Ancak, bazı durumlarda büyümeler gözleri kapatarak görmeyi engelleyebilir veya yemek yeme ve su içme yeteneğini bozarak açlığa yol açabilir. Bu büyümeler ayrıca skuamöz hücreli karsinom gibi kanserli tümörlere dönüşebilir ve akciğerlere, lenf düğümlerine, böbreklere ve karaciğere metastaz yapabilir.
Mevcut bilgilere göre, CRPV'nin insanlara veya köpek, kedi gibi diğer evcil hayvanlara bulaştığına dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Virüs, tavşanlara özgü kabul edilir. Ancak, uzmanlar olası mutasyonları yakından takip etmektedir.
Önemi ve Korunma
CRPV, virüslerin tümör oluşturma potansiyelini gösteren ilk DNA virüsü olması nedeniyle bilimsel araştırmalar için önemli bir model olmuştur. İnsan papillomavirüsü (HPV) ve kanser araştırmalarında değerli bilgiler sağlamıştır.
Enfekte tavşanlar için şu anda özel bir aşı veya tedavi bulunmamaktadır. Evcil tavşanlarda tümörler cerrahi olarak çıkarılabilir. Yaban hayatı yetkilileri, enfekte tavşanlarla temastan kaçınılmasını önermektedir.