OECD Nedir?
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), İngilizce adıyla Organisation for Economic Co-operation and Development'ın kısaltmasıdır. Bu uluslararası ekonomi örgütü, üye ülkeler arasında ekonomik ilerlemeyi ve dünya ticaretini teşvik etmek amacıyla kurulmuştur. Temel hedefi, tüm insanların ekonomik ve sosyal refahının sağlanmasına katkıda bulunacak politikalar geliştirmektir.
Kuruluşu ve Tarihçesi
OECD'nin kökenleri, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa'nın yeniden inşası için başlatılan Marshall Planı çerçevesinde 1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'na (OEEC) dayanmaktadır. OEEC'nin görevini tamamlamasının ardından, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi ile daha geniş bir görev tanımıyla OECD kurulmuş ve 30 Eylül 1961 tarihinde resmen faaliyete başlamıştır.
Amaçları ve Faaliyet Alanları
OECD, “Daha iyi yaşamlar için daha iyi politikalar” sloganıyla hareket eder ve küresel sorunlara küresel çözümler üretme prensibini benimser. Örgütün başlıca amaçları şunlardır:
- Üye ülkelerde ve gelişmekte olan ülkelerde halkın yaşam standartlarının iyileştirilmesi, sürekli ve dengeli ekonomik gelişimin desteklenmesi.
- İşsizliğin ortadan kaldırılmasına yönelik politikaların teşvik edilmesi.
- Ekonomik genişleme politikalarının uyandırılması ve sosyo-ekonomik eşgüdümlü gelişimin desteklenmesi.
- Uluslararası yükümlülüklere uygun olarak çok taraflı ve ayrım gözetmeyen dünya ticaretinin geliştirilmesine destek verilmesi.
OECD, ticaret, yatırım, vergilendirme, yapay zekâ, kadın istihdamı, dijital ve yeşil dönüşüm, eğitim, sağlık ve çevre gibi çok geniş bir yelpazede kanıta ve veriye dayalı tavsiyeler geliştirir. Ülkelerin ekonomik performansını izleyerek değerlendirir ve politika eylemleri hakkında fikir alışverişi yapabilecekleri bir platform sunar.
Üye Ülkeler ve Yapısı
OECD'nin merkezi Fransa'nın başkenti Paris'tedir. Günümüzde 38 üye ülkesi bulunmaktadır. Türkiye, ABD, Kanada, Fransa, Almanya, İngiltere gibi 20 ülke OECD'nin kurucu üyeleri arasında yer almaktadır. Üye ülkeler genellikle sanayileşmiş ve gelişmekte olan, insan haklarına dayalı, çoğulcu demokrasi ve serbest piyasa ekonomisi değerlerini benimsemiş ülkelerden oluşur. Kararların oydaşmayla alındığı OECD'nin temel karar alma organı, üye ülkeler ile Avrupa Birliği'nin Daimi Temsilci düzeyinde temsil edildiği Konsey'dir.