Faranjit, boğazın arka kısmında yer alan yutak bölgesinin iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanma genellikle virüsler veya bakteriler tarafından tetiklenir. Soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının en sık görülen belirtilerinden biridir. Faranjit, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen yaygın bir sağlık sorunudur.
Faranjit Neden Olur?
Faranjitin en yaygın nedeni viral enfeksiyonlardır. Soğuk algınlığına neden olan rinovirüsler, influenza virüsleri ve adenovirüsler gibi pek çok virüs faranjite yol açabilir. Bakteriyel enfeksiyonlar da faranjite neden olabilir. Bunların başında A grubu streptokok bakterisi gelir. Nadiren de olsa alerjiler, çevresel tahriş ediciler (örneğin sigara dumanı, kirli hava) veya gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) da faranjite katkıda bulunabilir.
Faranjit Belirtileri Nelerdir?
Faranjitin en belirgin belirtisi boğaz ağrısıdır. Bu ağrı genellikle yutkunurken artar. Diğer yaygın belirtiler şunlardır:
- Boğazda yanma veya kaşıntı hissi
- Yutkunma güçlüğü
- Ses kısıklığı veya konuşmada zorluk
- Öksürük
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Ateş
- Baş ağrısı
- Vücutta genel halsizlik ve kırıklık
- Lenf bezlerinde şişlik (boyunda hissedilebilir)
Belirtiler, enfeksiyonun nedenine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Viral faranjit genellikle daha hafif seyrederken, bakteriyel faranjit daha şiddetli belirtilere neden olabilir.
Faranjit Tanısı Nasıl Konulur?
Faranjit tanısı genellikle hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve fizik muayene ile konulur. Doktor, boğazı muayene ederek kızarıklık, şişlik veya iltihap belirtilerini kontrol eder. Bakteriyel bir enfeksiyondan şüphelenildiğinde, özellikle streptokok enfeksiyonunu doğrulamak için boğaz kültürü alınabilir. Bu test, boğazdan alınan sürüntü örneğinin laboratuvarda incelenmesini içerir.
Faranjit Tedavisi Nasıldır?
Faranjit tedavisi, nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir. Viral faranjit genellikle özel bir tedavi gerektirmez ve vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından yenilir. Tedavi genellikle belirtileri hafifletmeye yöneliktir:
- Dinlenme: Vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur.
- Sıvı Tüketimi: Bol su, bitki çayları veya çorba gibi sıcak sıvılar boğazı rahatlatır ve vücudun susuz kalmasını önler.
- Ağrı Kesiciler: Parasetamol veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler boğaz ağrısını ve ateşi hafifletebilir.
- Boğaz Pastilleri veya Spreyleri: Boğazı nemlendirerek ve uyuşturarak rahatlama sağlayabilir.
- Tuzlu Su ile Gargara: Ilık tuzlu su ile gargara yapmak boğazdaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
Bakteriyel faranjit (örneğin streptokok boğaz enfeksiyonu) durumunda ise doktor antibiyotik tedavisi reçete edebilir. Antibiyotikler, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır ve belirtilerin daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur. Antibiyotik tedavisinin doktorun belirttiği şekilde tam olarak kullanılması önemlidir.
Faranjitten Korunma Yolları
Faranjitten korunmak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Elleri sık sık sabun ve suyla yıkamak.
- Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak.
- Sigara dumanı ve diğer tahriş edici maddelerden uzak durmak.
- Bağışıklık sistemini güçlü tutmak için dengeli beslenmek ve yeterli uyumak.
Faranjit genellikle ciddi bir durum olmasa da, belirtiler şiddetliyse veya uzun süre devam ederse bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.