Efor Testi Nedir?
Efor testi, diğer adıyla stres testi veya egzersiz stres testi, kalbin fiziksel egzersiz koşulları altında nasıl tepki verdiğini ve performansını değerlendirmek amacıyla uygulanan bir tanı yöntemidir . Bu test, kalbin artan iş yükü altında oksijen ihtiyacını karşılayıp karşılamadığını ve ritim bozukluğu gibi sorunların olup olmadığını anlamak için kullanılır . Genellikle koşu bandı veya bisiklet ergometresi üzerinde yapılır .
Efor Testi Neden Yapılır?
Efor testi, kardiyologlar tarafından çeşitli durumların değerlendirilmesi için istenir . Başlıca yapılma nedenleri şunlardır:
- Koroner arter hastalığı şüphesi veya teşhisi .
- Göğüs ağrısının kalple ilgili olup olmadığını değerlendirmek .
- Ritim bozukluklarını ölçmek ve egzersiz sırasında ortaya çıkan kalp ritmi bozukluklarını tespit etmek .
- Egzersiz sırasında gelişen nefes darlığı veya bayılma gibi semptomların nedenini araştırmak .
- Kalp krizi sonrası iyileşme sürecini takip etmek .
- Kalp ameliyatı veya stent/by-pass gibi tedaviler sonrası hastanın durumunu ve tedavi etkinliğini değerlendirmek .
- Efor kapasitesinin ölçülmesi .
- Yüksek tansiyonun eforla yükselme derecesini araştırmak .
Efor Testi Nasıl Yapılır?
Efor testi, doktor veya teknisyen gözetiminde gerçekleştirilir . İşlem sırasında hastanın göğsüne küçük yapışkan elektrot yamalar yerleştirilir ve bunlar bir EKG kayıt cihazına bağlanır . Ayrıca bir tansiyon aleti de bağlanarak kan basıncı sürekli izlenir .
Hasta, koşu bandına veya sabit bisiklete çıkarılır . Egzersiz, yavaş ve az eğimle başlar, ardından her üç dakikada bir hız ve eğim artırılarak kalbin iş yükü kademeli olarak artırılır . Egzersiz süresince kalp hızı, tansiyon, ritim ve EKG verileri sürekli olarak kaydedilir . Testin süresi genellikle 6-12 dakika kadar sürebilir, ancak hastanın dayanıklılığına veya belirli semptomların ortaya çıkmasına göre değişebilir .
Test sırasında hasta göğüs ağrısı, ciddi nefes darlığı, baş dönmesi veya bayılma hissi gibi belirtiler yaşarsa veya anormal EKG bulguları görülürse test durdurulabilir . Test tamamlandıktan sonra hasta dinlenmeye alınır ve kalp atış hızı ile diğer parametreler normale dönene kadar izlenir .
Efor Testi Kimlere Uygulanır?
Efor testi, göğüs ağrısı, kalp ritim bozukluğu, hipertansiyon gibi şikayetleri olan veya kalp krizi, stent, by-pass gibi tedaviler geçirmiş kişilere uygulanır . Ayrıca, koroner arter hastalığı riski yüksek olan erkeklerde, özellikle 40 yaş üzeri bireylerde şikayet olmasa dahi check-up kapsamında önerilebilir . Spor lisansı almak isteyen bireyler için de fiziksel uygunluk değerlendirmesi amacıyla yapılabilir . Menopoz sonrası kadınlarda da kalp hastalıkları riski arttığı için efor testi önem taşır .
Olası Riskler
Efor testi genellikle güvenilir ve az riskli bir uygulama olarak kabul edilir . Ancak nadiren baş dönmesi, bayılma, kalp yetmezliği, kalp krizi, tansiyonun aşırı yükselmesi veya düşmesi, aritmi veya göğüs ağrısı gibi riskler görülebilir .