EOS Nedir?
EOS, merkeziyetsiz uygulamaların (dApp'ler) geliştirilmesi, barındırılması ve çalıştırılması için tasarlanmış, açık kaynaklı bir blok zinciri protokolüdür. Özellikle ticari ölçekteki uygulamaları desteklemeyi hedefleyen EOS, diğer blok zincirlerinin karşılaştığı ölçeklenebilirlik ve hız sorunlarına çözüm sunmayı amaçlar.
EOS Nasıl Çalışır?
EOS ekosistemi, EOS.IO yazılımı ve EOS tokeninden oluşur. EOS.IO, bir bilgisayarın işletim sistemi gibi işlev görerek EOS blok zinciri ağını yönetir ve düzenler. Bu yazılım, dApp'lerin dikey ve yatay olarak ölçeklenmesine olanak tanıyan bir blok zinciri mimarisi kullanır.
EOS'un temel çalışma prensipleri şunlardır:
- Yüksek İşlem Hızı: EOS, saniyede milyonlarca işlem gerçekleştirebildiğini iddia eder ve teorik olarak saniyede 1 milyon işleme kadar çıkabilirken, pratik olarak saniyede 3.000 işlem kapasitesine sahiptir. Bu yüksek hız, özellikle dApp'ler için uygun bir ortam sağlar.
- İşlem Ücreti Yok: Platform, kullanıcılar için işlem ücretlerini ortadan kaldırmayı hedefler.
- Delegated Proof of Stake (DPoS): EOS, işlemlerini güvence altına almak için Yetkilendirilmiş Hisse Kanıtı (DPoS) adı verilen bir konsensüs mekanizması kullanır. Bu sistemde, EOS token sahipleri, işlemleri doğrulayacak ve yeni bloklar üretecek 21 blok üreticisini oylarıyla seçer.
- Ölçeklenebilirlik ve Esneklik: EOS, blok zinciri tabanlı projelerin ölçeklenebilirlik ve hız gibi sorunlarına çözüm getirmeyi amaçlar. Güvenli erişim, kimlik doğrulama, veri barındırma ve kullanım yönetimi gibi temel işlevleri destekler.
EOS Token Nedir ve Ne İşe Yarar?
EOS token, EOS platformunun yerel kripto para birimidir. Bu tokenler, ağ kaynaklarına erişim sağlamak için kullanılır; geliştiricilerin ağ kaynaklarını kullanabilmeleri için EOS tokenlarını elinde tutmaları yeterlidir, doğrudan ödeme yapmaları gerekmez. Token sahipleri ayrıca, ağ üzerinde yapılacak geliştirmelere yönelik oy kullanma ve blok üreticilerini seçme hakkına sahiptir.
Tarihçe ve Gelişim
EOS.IO platformu, Block.one adlı özel bir şirket tarafından geliştirilmiştir. Daniel Larimer ve Brendan Blumer, projenin önemli isimleridir. 2017 yılında yayınlanan beyaz kitabının ardından, 1 Haziran 2018'de açık kaynaklı bir yazılım olarak piyasaya sürülmüştür. İlk coin arzı (ICO) sürecinde 4 milyar doların üzerinde fon toplamıştır.
Son dönemde, EOS Network Foundation (ENF) gibi girişimlerle projenin yeniden canlandırılması ve topluluk temelli yönetişim yapılarının güçlendirilmesi hedeflenmektedir.