İmsakın Sözlük ve Dini Anlamı
Sözlükte “kendini tutmak, engellemek, el çekmek, geri durmak” anlamlarına gelen imsak, dini bir kavram olarak geniş bir çerçevede kullanılır. Dini terim olarak imsak, fecr-i sâdıktan (gerçek tan yerinin ağarmasından) iftar vaktine kadar yemeden, içmeden, cinsel ilişkiden ve orucu bozan diğer şeylerden uzak durmak, yani kendini bunlardan alıkoymak demektir.
Halk arasında ise “imsak” kelimesi, oruç tutmaya başlanan fecr-i sâdığın oluştuğu vakit anlamında kullanılır. Bu bağlamda imsak, oruca başlama vaktini ifade eder.
İmsak Vakti ve Önemi
İmsak vakti, aynı zamanda gecenin sona erdiği, yatsı namazı vaktinin çıkıp sabah namazı vaktinin girdiği andır. Ramazan ayında sabah ezanı genellikle imsak vaktinin başlamasıyla okunur. Bu nedenle ezanın başlamasıyla birlikte yeme ve içmeyi bırakmak gerekir.
Kur’an-ı Kerim’de oruca ne zaman başlanıp ne zaman bitirileceği şöyle açıklanmıştır: “(Ramazan gecelerinde) şafağın aydınlığını gecenin karanlığından ayırt edinceye (tan yeri ağarıncaya/fecr-i sâdığa) kadar yiyin, için. Sonra da akşama kadar (yiyip içmeden, cinsel ilişkide bulunmadan) orucu tamamlayın.” (el-Bakara, 2/187) Bu ayet, imsak vaktinin fecr-i sâdığın doğuşuyla başladığının delilidir.
İmsak ve Sabah Ezanı Arasındaki İlişki
Takvimlerde gösterilen “imsak”, oruca başlama vaktini ifade eder. İmsak vakti ile sabah ezanı arasında bir bağlantı vardır. Sabah ezanı, imsak vaktinin başlamasıyla okunsa da, bazı geleneksel anlayışlarda sabah ezanının imsaktan 15-20 dakika sonra okunduğu da belirtilmiştir. Ancak Diyanet İşleri Başkanlığı, imsak vaktinin başlangıcı olarak bilimsel açıdan şafağın ilk başladığı anı esas almaktadır.
İmsak Vaktinde Yapılması Gerekenler
- İmsak vaktinin girmesiyle birlikte sahur yemeği sona erer ve oruç başlar.
- Ağızda bulunan lokmanın ezan başladığı sırada yutulmasında bir sakınca yoktur.
- İmsak vakti aynı zamanda sabah namazı vaktinin başlangıcı olduğu için, imsak girdikten sonra sabah namazı kılınabilir.
İmsakın zıttı ise orucun sona erdiği, güneşin battığı vakit olan iftardır.