İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Nedir?
İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG), işyerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarını iyileştirmek için yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tanımına göre sağlık; fiziksel, ruhsal ve sosyal açılardan tam bir iyilik hali olarak tanımlanırken, güvenlik ise ölüm, meslek hastalığı, yaralanma, ekipman kaybı ve çevre tahribatına neden olabilecek risklerin en aza indirildiği durumları ifade eder.
İSG'nin Temel Amaçları Nelerdir?
İş Sağlığı ve Güvenliği, odağına insanı koyarak birçok önemli amacı hedefler:
- Çalışanların Sağlığını ve Güvenliğini Korumak: İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önleyerek çalışanların fiziksel, ruhsal ve sosyal refahını sağlamak.
- Üretimin ve Hizmetin Sürekliliğini Sağlamak: Güvenli bir çalışma ortamı, verimliliği artırır ve iş süreçlerinin aksamasını engeller.
- İşletmenin Acil Durumlara Karşı Hazırlıklı Olmasını Sağlamak: Olası tehlikelere karşı önceden tedbir almak ve acil durum planları oluşturmak.
- Yasal Yükümlülükleri Yerine Getirmek: İşverenlerin ilgili kanun ve yönetmeliklere uyumunu sağlamak.
İSG Neden Önemlidir?
Çalışanlar Açısından Önemi
Çalışanlar için güvenli bir çalışma ortamı, fiziksel ve ruhsal sağlıklarının korunması açısından hayati öneme sahiptir. İş yerinde alınan güvenlik önlemleri, kazaların ve meslek hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur, bu da çalışanların uzun süreli sağlık sorunlarından korunmasını sağlar. Güvenli bir ortamda çalışmak, çalışanların işe olan bağlılığını ve motivasyonunu artırarak iş tatmini ve verimlilik üzerinde olumlu etki yaratır.
İşverenler Açısından Önemi
İşverenler için İSG, sadece yasal bir zorunluluk olmanın ötesinde, işletmenin sürdürülebilir başarısı için kritik bir faktördür. Güvenli bir çalışma ortamı sağlamak, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle oluşabilecek doğrudan ve dolaylı mali kayıplardan korunma imkanı sunar. Ayrıca, İSG uygulamaları çalışan memnuniyetini ve sadakatini artırır, bu da düşük iş gücü devir hızı ve yüksek üretkenlik anlamına gelir. İşverenlerin yasal sorumluluklarını yerine getirmesi, aynı zamanda işletmenin itibarını da olumlu yönde etkiler.
İSG'nin Temel İlkeleri ve Yasal Çerçeve
İSG uygulamalarının temelinde risk değerlendirmesi yapmak, çalışanlara düzenli İSG eğitimi vermek, kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımını sağlamak, iş ekipmanlarının güvenli kullanımını denetlemek ve acil durum planları oluşturmak gibi genel kurallar yer alır. Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler, 2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında belirlenmiştir. Bu kanun, işyerlerinde alınması gereken tedbirleri, işverenlerin ve çalışanların yükümlülüklerini detaylı olarak düzenler.