Yeşil Pasaport Nedir?
Yeşil pasaport, resmi adıyla “Hususi Damgalı Pasaport” olarak bilinen, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına sağlanan özel bir pasaport türüdür. Kapağının renginden dolayı halk arasında “yeşil pasaport” olarak anılır. Bu pasaport, sahiplerine standart (bordo) pasaportlara göre önemli ayrıcalıklar sunar ve özellikle yurt dışı seyahatlerinde büyük kolaylıklar sağlar.
Kimler Yeşil Pasaport Alabilir?
Yeşil pasaport, belirli statüdeki kamu görevlilerine ve onların aile üyelerine verilir. Bu pasaportu almaya hak kazanan başlıca kişiler şunlardır:
- Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) eski üyeleri ve eski bakanlar.
- Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu derecelerden emekli olmuş memur ve diğer kamu görevlileri.
- Görev süreleri boyunca büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanları.
- Devlet sporcuları.
- Belirli ihracat hacmine ulaşan iş insanları (Ticaret Bakanlığı onayıyla sınırlı süreli).
- 15 yıldan uzun süre baro levhasına kayıtlı olan avukatlar.
Aile Üyelerinin Yeşil Pasaport Alma Şartları
Yeşil pasaport alma hakkı bulunan kişilerin eşleri ve belirli şartları taşıyan çocukları da bu pasaporttan faydalanabilir:
- Hak sahibinin eşi.
- 18 yaşından küçük çocukları (şartsız).
- 18 yaşını doldurmuş, ancak 25 yaşını aşmamış, evli olmayan, herhangi bir işte çalışmayan ve öğrenimine devam eden çocukları.
- Özrü dolayısıyla bakıma muhtaç olan çocukları.
Yeşil Pasaportun Avantajları Nelerdir?
Yeşil pasaport sahipleri, birçok önemli ayrıcalığa sahiptir:
- Vizesiz Seyahat: 130'dan fazla ülkeye vize almadan seyahat etme imkanı sunar. Bu ülkelerde genellikle 90 güne kadar vizesiz kalış hakkı tanınır.
- Harç Muafiyeti: Yeşil pasaport için harç bedeli ödenmez; yalnızca pasaport defter bedeli tahsil edilir.
- Kolay Seyahat: Vize prosedürleriyle uğraşmadan, sadece pasaport ve uçak bileti ile seyahat etme kolaylığı sağlar.
Yeşil Pasaport Süresi ve Yenileme
Yerli ve milli pasaport üretimine geçilmesiyle birlikte, hususi (yeşil) pasaportların geçerlilik süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarılmıştır. Süresi dolan veya dolmasına bir yıldan az süre kalan pasaportların geçerlilik süresi uzatma işlemi ücretsiz olarak yapılabilmektedir.
Yeşil Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
Yeşil pasaport başvurusu için öncelikle Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün web sitesi veya e-Devlet üzerinden randevu alınması gerekmektedir. Başvuru sırasında gerekli belgelerin eksiksiz tamamlanması ve pasaport defter bedelinin ödenmesi önemlidir.