Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölümü Nedir?
Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölümü, toplumları doğal afetler (deprem, sel, çığ, heyelan vb.) ve insan kaynaklı acil durumların olumsuz etkilerinden korumak amacıyla, bu tür olaylara karşı planlama, hazırlık, müdahale ve iyileştirme süreçlerini etkin bir şekilde yönetebilecek uzmanlar yetiştiren bir yükseköğretim programıdır. Bu bölüm, afet öncesinde riskleri analiz etme, önleyici tedbirler geliştirme; afet anında hızlı ve koordineli müdahale etme; afet sonrasında ise iyileştirme ve normalleşme süreçlerini yönetme becerilerini kazandırmayı hedefler.
Eğitim Süresi ve İçeriği
Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölümü, Türkiye'deki üniversitelerde genellikle 2 yıllık ön lisans programı olarak sunulmakla birlikte, bazı üniversitelerde 4 yıllık lisans programı şeklinde de bulunabilir. Ön lisans programını tamamlayan öğrenciler “Acil Durum ve Afet Yönetimi Teknikeri” unvanı alırken, lisans programı mezunları “Acil Yardım ve Afet Yönetimi Uzmanı” unvanına sahip olurlar. Eğitim süresince öğrencilere hem teorik bilgi hem de saha deneyimi sunulur. Ders içerikleri arasında şunlar yer alabilir:
- Acil Durum ve Afet Yönetimine Giriş
- Afet ve Acil Durum Mevzuatı
- İlkyardım ve Acil Sağlık Hizmetleri
- Arama ve Kurtarma Teknikleri
- Afet Psikolojisi
- Risk ve Kriz Yönetimi
- İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği
- Kimyasal, Biyolojik, Radyoaktif, Nükleer (KBRN) Tehlikeler
- Lojistik Yönetimi
Öğrenciler, stajlar ve saha çalışmaları aracılığıyla pratik deneyim kazanarak acil durum senaryolarına etkili müdahale becerilerini geliştirirler.
Mezunların Çalışma Alanları ve Görevleri
Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölümü mezunları, geniş bir yelpazede iş imkanlarına sahiptir. Başlıca çalışma alanları ve görevleri şunlardır:
- Kamu Kurumları: İçişleri Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) merkez ve il müdürlükleri, belediyeler (itfaiye, sivil savunma birimleri), valilikler, 112 Acil Çağrı Merkezleri, Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki birimler (UMKE, SAKOM).
- Özel Sektör: Büyük sanayi kuruluşları, özel güvenlik şirketleri, afet risk danışmanlık firmaları.
- Sivil Toplum Kuruluşları: Kızılay gibi insani yardım organizasyonları ve afet yönetimiyle ilgili diğer sivil toplum kuruluşları.
- Akademik Alan: Yüksek lisans ve doktora yaparak üniversitelerde akademisyen olarak görev alabilirler.
Mezunlar, afet öncesi planlama ve risk azaltma, afet anında arama-kurtarma operasyonlarını yönetme ve koordine etme, ilk yardım ve tıbbi müdahale, kriz iletişimi, afet sonrası iyileştirme ve psikososyal destek sağlama gibi kritik görevleri üstlenirler.