Koma Pozisyonu Nedir?
Koma pozisyonu, bilinci kapalı ancak nefes almaya devam eden kişilere uygulanan hayati bir ilk yardım tekniğidir. Bu pozisyonun temel amacı, kişinin hava yolunu açık tutarak dilin geriye düşmesini veya kusmuk gibi sıvıların solunum yollarına kaçmasını engellemektir. Böylece boğulma riski azaltılır ve kişinin hayatta kalma şansı artırılır.
Koma Pozisyonu Ne Zaman Uygulanır?
Koma pozisyonu, genellikle aşağıdaki durumlarda bilinci kapalı ancak solunumu devam eden kişilere uygulanır:
- Bilinç kaybı veya bayılma durumları
- Trafik kazaları, inme veya epilepsi nöbeti gibi acil durumlar
- Kafa travması, aşırı alkol veya ilaç alımı sonucu oluşan bilinç kapanmaları
- Zehirlenmeler veya solunum zorluğu yaşanan durumlar
Bu pozisyon, sağlık ekipleri olay yerine ulaşana kadar kişinin güvenli bir durumda kalmasını sağlar.
Koma Pozisyonu Hangi Durumlarda Uygulanmaz?
Koma pozisyonu, her bilinç kaybı durumunda uygulanmamalıdır. Özellikle aşağıdaki durumlarda dikkatli olunmalı veya pozisyon uygulanmamalıdır:
- Boyun veya omurga yaralanması şüphesi olan kişilerde. Bu durumda, kişinin başı ve boynu sabit tutulmalı ve tıbbi yardım beklenmelidir.
- Eğer kişi nefes almıyorsa, koma pozisyonu yerine derhal temel yaşam desteğine (CPR) başlanmalıdır.
Koma Pozisyonu Nasıl Uygulanır?
Koma pozisyonunu uygulamak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
- Güvenliği Sağlayın: Öncelikle olay yerinin hem sizin hem de hasta/yaralı için güvenli olduğundan emin olun.
- Bilinç Kontrolü ve Yardım Çağrısı: Hasta/yaralının bilincini sesli uyaranlarla veya omuzlarından hafifçe sarsarak kontrol edin. Bilinci kapalıysa, hemen 112 Acil Servisi arayın veya aratın.
- Giysileri Gevşetin ve Ağız İçi Kontrolü: Hastanın boyun, göğüs ve karın bölgesindeki sıkan giysileri gevşetin. Ağız içinde yabancı cisim (takma diş, kusmuk vb.) olup olmadığını kontrol edin ve varsa temizleyin.
- Solunum Kontrolü: “Bak-Dinle-Hisset” yöntemiyle 10 saniye boyunca solunumunu kontrol edin. Nefes aldığından emin olun.
- Pozisyon Hazırlığı: Hasta/yaralıyı çevireceğiniz tarafa diz çökün. Hastanın size yakın olan kolunu, avuç içi yukarı bakacak şekilde omuz hizasında yana doğru uzatın.
- Kol ve Bacak Yerleşimi: Diğer kolunu göğsünün üzerine çapraz şekilde yerleştirin ve elinin arkasını size yakın olan yanağına koyarak orada tutun. Uzak taraftaki bacağını dizinden bükerek ayağını yere basın.
- Yan Çevirme: Elinizi hastanın yanağında tutarken, bükülü dizinden tutarak hasta/yaralıyı yavaşça kendinize doğru yan çevirin.
- Son Ayarlamalar: Üstteki bacağını kalça ve dizden 90 derece bükerek öne doğru sabitleyin. Başını geriye doğru eğerek hava yolunun tamamen açık olduğundan emin olun.
- Sürekli Kontrol: Tıbbi yardım gelene kadar hasta/yaralının solunumunu ve nabzını 3-5 dakikada bir kontrol etmeye devam edin. Eğer kişi 30 dakikadan fazla bu pozisyonda kalacaksa, mümkünse diğer tarafa çevrilerek basınç noktaları rahatlatılmalıdır.
Önemli Notlar
Koma pozisyonu, doğru uygulandığında hayat kurtarıcı bir müdahaledir. Bu nedenle, temel ilk yardım eğitimi almak, bu hayati tekniği güvenli ve etkili bir şekilde uygulayabilmek için son derece önemlidir.