Fetret Devri Nedir?
Fetret Devri, Osmanlı tarihinde 1402 ile 1413 yılları arasında yaşanan, büyük bir siyasi istikrarsızlık ve taht mücadeleleri dönemidir. Bu döneme aynı zamanda “Bunalım Devri” veya “Fasıla-i Saltanat” da denilmektedir.
Fetret Devri Nasıl Başladı?
Bu kargaşa dönemi, Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid'in 1402 yılında Timur İmparatorluğu'nun kurucusu Timur'a karşı yaptığı Ankara Savaşı'nı kaybetmesi ve esir düşmesiyle başlamıştır. Savaşın ardından Osmanlı Devleti'nin merkezi otoritesi zayıflamış ve Timur, Anadolu beyliklerini yeniden canlandırarak Osmanlı topraklarını Yıldırım Bayezid'in hayatta kalan oğulları arasında paylaştırmıştır.
Taht Mücadeleleri ve Şehzadeler
Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi ve 1403'te vefat etmesinin ardından, oğulları arasında şiddetli bir taht mücadelesi başlamıştır. Bu mücadelede öne çıkan şehzadeler şunlardır:
- Emir Süleyman
- İsa Çelebi
- Musa Çelebi
- Çelebi Mehmed
Bu şehzadeler, Osmanlı topraklarının farklı bölgelerinde kendi hakimiyetlerini kurmaya çalışmış, birbirleriyle ve Anadolu beylikleriyle sürekli çatışma halinde olmuşlardır. Bu süreçte, taht iddiacıları destek bulabilmek adına Bizans, Venedik, Ceneviz gibi dış güçlere ve Anadolu beylerine çeşitli tavizler vermek zorunda kalmışlardır.
Fetret Devri'nin Sonu ve Sonuçları
Tam 11 yıl süren bu kargaşa dönemi, Yıldırım Bayezid'in en metanetli ve becerikli oğlu olarak öne çıkan Çelebi Mehmed'in kardeşlerini saf dışı bırakarak Osmanlı birliğini yeniden sağlamasıyla 1413 yılında sona ermiştir. Çelebi Mehmed, Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kabul edilir.
Fetret Devri'nin Osmanlı Devleti üzerindeki başlıca sonuçları şunlardır:
- Osmanlı Devleti yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.
- Anadolu Türk siyasi birliği bozulmuş, birçok beylik yeniden bağımsızlık kazanmıştır.
- Osmanlı'nın Balkanlardaki ilerleyişi yavaşlamış, ancak adaletli yönetim sayesinde büyük toprak kayıpları yaşanmamıştır.
- İstanbul'un fethi gibi önemli hedefler gecikmiştir.
Fetret Devri, Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezi otoritesinin ne kadar güçlü olması gerektiğini gösteren önemli bir ders niteliğindedir.