Geriatri Nedir?
Geriatri, 65 yaş ve üzeri bireylerin sağlık sorunları, hastalıkları, sosyal ve fonksiyonel yaşamları, yaşam kaliteleri, koruyucu hekimlik uygulamaları ve toplum yaşlanması ile ilgilenen bir tıp bilim dalıdır. İç Hastalıkları’nın bir yan dalı olarak kabul edilir. Bu alanın temel amacı, yaşlı bireylerin sağlığını korumak, hastalıklarını tedavi etmek, bağımsız bir yaşam sürmelerine yardımcı olmak ve genel yaşam kalitelerini yükseltmektir.
Geriatri Uzmanı Kimdir ve Ne Yapar?
Geriatri uzmanı (geriatrist), 5 yıllık iç hastalıkları uzmanlık eğitiminin ardından 3 yıl süren geriatri yan dal eğitimi alarak bu alanda uzmanlaşmış hekimdir. Geriatristler, yaşlı hastaların karmaşık sağlık ihtiyaçlarını karşılamak için multidisipliner bir yaklaşımla çalışır. Bu ekipte genellikle hemşireler, fizyoterapistler, diyetisyenler, psikologlar ve sosyal hizmet uzmanları bulunur. Gerekli durumlarda nöroloji, psikiyatri, kardiyoloji, endokrinoloji ve ortopedi gibi diğer tıp dallarından uzmanlarla iş birliği yaparlar.
Geriatri Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Geriatri bölümü, yaşlı bireylerde sıkça görülen birçok sağlık sorunu ve sendromla ilgilenir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Kronik Hastalıklar: Hipertansiyon, diyabet (şeker hastalığı), osteoporoz (kemik erimesi), tiroid hastalıkları, kalp yetmezliği ve KOAH gibi dahili problemler.
- Geriatrik Sendromlar:
- Unutkanlık (Demans, Alzheimer hastalığı) ve bilişsel bozukluklar.
- Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar.
- İdrar kaçırma (üriner inkontinans).
- Beslenme bozuklukları ve kilo kaybı.
- Düşmeler ve düşkünlük.
- Çoklu ilaç kullanımı (polifarmasi) ve buna bağlı yan etkiler.
- Deliryum (ani bilişsel ve davranışsal bozulma).
- Parkinson hastalığı ve inme gibi nörolojik rahatsızlıklar.
- Artrit gibi kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları.
Geriatrinin Önemi
Yaşlanma, vücuttaki organ ve sistemlerin işlevlerinde azalmaya yol açabilen fizyolojik bir süreçtir. Bu durum, yaşlı bireylerin genç yetişkinlerden farklı sağlık ihtiyaçları ve hastalık profilleri geliştirmesine neden olur. Geriatri, sadece mevcut hastalıkların tedavisini değil, aynı zamanda koruyucu hekimlik uygulamalarıyla sağlıklı yaşlanmayı desteklemeyi ve olası sağlık sorunlarını önlemeyi de hedefler. Kapsamlı geriatrik değerlendirmeler sayesinde, birçok hastalık belirti vermeden önce teşhis ve tedavi edilebilir, böylece yaşlı bireylerin yaşam kalitesi artırılır ve bağımsızlıkları desteklenir.