Greenwich, İngiltere'nin başkenti Londra'nın güneydoğusunda yer alan, tarihi ve kültürel açıdan büyük öneme sahip bir semttir. Dünya genelinde zamanın ve coğrafi koordinatların belirlenmesinde merkezi bir rol oynamasıyla tanınır.
Greenwich Kraliyet Gözlemevi
Greenwich'in uluslararası alandaki şöhretinin temelinde, 1675 yılında İngiltere Kralı II. Charles tarafından kurulan Kraliyet Gözlemevi (Royal Observatory) yatmaktadır. Bu gözlemevi, denizcilerin konumlarını daha kesin bir şekilde belirlemelerine yardımcı olmak amacıyla yıldızların ve diğer gök cisimlerinin yerlerini tespit etmek için kurulmuştur. Gözlemevi, Thames Nehri kenarında, Greenwich kasabasında bulunmaktadır.
Günümüzde gözlemevi, hem bilimsel mirası hem de turistik cazibesiyle ziyaretçileri ağırlamaktadır. 1997 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilen Maritime Greenwich bölgesinin bir parçasıdır.
Başlangıç Meridyeni (Sıfır Meridyen)
Greenwich, dünya üzerindeki tüm boylamların başlangıç noktası olarak kabul edilen "Başlangıç Meridyeni"ne (Prime Meridian) ev sahipliği yapar. Bu hayali çizgi, dünyayı Doğu ve Batı yarım kürelerine ayırır ve 0° boylamı olarak tanımlanır. 1884 yılında Washington'da düzenlenen Uluslararası Meridyen Konferansı'nda, 25 ülkeden 41 delegenin oylarıyla Greenwich, sıfır meridyeni olarak belirlenmiştir. Bu kararda, o dönemde dünya ticaretinin büyük bir kısmının Greenwich zaman dilimini kullanan deniz haritalarına dayanması önemli bir etken olmuştur.
Ziyaretçiler, gözlemevi bahçesinde yer alan sembolik meridyen çizgisinin üzerinde durarak bir ayağı Doğu'da, diğer ayağı Batı'da olacak şekilde fotoğraf çektirebilirler.
Greenwich Ortalama Zamanı (GMT)
Greenwich Ortalama Zamanı (Greenwich Mean Time - GMT), başlangıç meridyeni üzerinde ortalama güneş zamanını ifade eder. Uzun yıllar boyunca dünya genelinde sivil zamanın uluslararası standardı olarak kullanılmıştır. GMT, güneşin Greenwich'teki konumuna bağlı olarak tanımlanan bir zaman ölçeğidir. Ancak, atomik saatlerle daha hassas ölçümlerin mümkün hale gelmesiyle, 1972'den itibaren yerini Eşgüdümlü Evrensel Zaman'a (Coordinated Universal Time - UTC) bırakmıştır. Buna rağmen, GMT terimi hala Birleşik Krallık'ta yasal zaman olarak kullanılmakta ve birçok kişi tarafından UTC'nin eş anlamlısı olarak günlük dilde yerini korumaktadır.
Dünya, Greenwich meridyenini referans alarak 24 farklı zaman dilimine ayrılmıştır. Bu sistem sayesinde, her boylam derecesi arasındaki 4 dakikalık zaman farkı temel alınarak küresel saat ayarlamaları yapılmaktadır.
Greenwich'in Diğer Özellikleri
Greenwich, sadece bilimsel önemiyle değil, aynı zamanda zengin denizcilik tarihi ve turistik cazibesiyle de öne çıkar. Bölgede Ulusal Denizcilik Müzesi (National Maritime Museum) ve tarihi yelkenli gemi Cutty Sark gibi önemli yapılar bulunmaktadır. Thames Nehri kıyısında yer alan konumu, doğal güzellikleri ve mimari eserleriyle ziyaretçilerine keyifli bir deneyim sunar.