Hipertiroidi, tiroid bezinin normalden daha fazla tiroid hormonu üretmesi durumudur. Tiroid bezi, boynun ön kısmında yer alan ve metabolizmayı düzenleyen hormonları üreten küçük bir endokrin bezidir. Bu hormonlar, vücudun enerji kullanımını, büyüme ve gelişmeyi, vücut sıcaklığını ve kalp atış hızını kontrol eder. Tiroid bezinin aşırı çalışması, bu hormonların kandaki seviyesinin yükselmesine ve vücudun normalden daha hızlı çalışmasına neden olur. Bu duruma aynı zamanda 'aşırı aktif tiroid' de denir.
Hipertiroidinin Nedenleri Nelerdir?
Hipertiroidinin birçok farklı nedeni olabilir. En sık görülen nedenler şunlardır:
- Graves Hastalığı: Bu otoimmün bir hastalıktır. Vücudun bağışıklık sistemi, tiroid bezini uyaran antikorlar üretir. Bu antikorlar, tiroid bezinin aşırı miktarda hormon üretmesine neden olur. Graves hastalığı, hipertiroidinin en yaygın nedenidir ve genellikle genç kadınlarda daha sık görülür.
- Tiroid Nodülleri: Tiroid bezinde oluşan ve kendi kendine hormon üreten nodüller (adenomlar) hipertiroidiye yol açabilir. Bu nodüller genellikle iyi huyludur ancak aşırı hormon salgılayabilirler.
- Tiroidit: Tiroid bezinin iltihaplanması durumudur. Tiroidit sırasında tiroid bezinde depolanan hormonlar kana salınabilir ve geçici bir hipertiroidi dönemine neden olabilir. Tiroidit türleri arasında subakut tiroidit ve sessiz tiroidit bulunur.
- İyot Alımı: Bazı durumlarda, özellikle tiroid fonksiyonları zaten sınırda olan kişilerde, aşırı iyot alımı (bazı ilaçlar veya kontrast maddeler yoluyla) hipertiroidiyi tetikleyebilir.
- Hipofiz Bezi Sorunları: Nadiren de olsa, hipofiz bezindeki bir tümör tiroid bezini aşırı uyaran TSH (tiroid uyarıcı hormon) üretimine neden olabilir.
Hipertiroidinin Belirtileri Nelerdir?
Hipertiroidinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve genellikle metabolizmanın hızlanmasıyla ilişkilidir. Yaygın belirtiler şunları içerebilir:
- Kilo Kaybı: İştah artışına rağmen kilo verme.
- Hızlı Kalp Atışı (Taşikardi): Normalden daha hızlı veya düzensiz kalp atışları.
- Sinirlilik ve Anksiyete: Kolayca sinirlenme, huzursuzluk ve endişe hali.
- Titreme: Özellikle ellerde görülen ince titreme.
- Aşırı Terleme ve Sıcağa Tahammülsüzlük: Vücut sıcaklığının artması ve normalden daha fazla terleme.
- Yorgunluk ve Kas Zayıflığı: Enerji seviyesinde düşüş ve kaslarda güçsüzlük.
- Uyku Problemleri: Uykusuzluk veya uykuya dalmada güçlük.
- Sık Dışkılama: Bağırsak hareketlerinde artış.
- Göz Belirtileri (Graves Oftalmopatisi): Gözlerde dışa doğru fırlama, kızarıklık, tahriş ve çift görme gibi belirtiler Graves hastalığına özgüdür.
- Tiroid Bezinde Büyüme (Guatr): Boynun ön kısmında şişlik.
- Adet Döngüsünde Değişiklikler: Kadınlarda adet kanamasının azalması veya düzensizleşmesi.
Hipertiroidi belirtileri fark edildiğinde bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi, hipertiroidinin neden olduğu komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.