Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) Nedir?
Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF), Türkiye'de finansal sistemde belirli işlemler üzerinden alınan bir mali yükümlülüktür. Genellikle bir vergi olarak algılansa da, teknik olarak bir fondur ve amacı, ülkedeki kaynak kullanımını belirli ekonomik hedefler doğrultusunda yönlendirmek ve finansal istikrarı desteklemektir.
KKDF'nin Amacı ve Tarihçesi
KKDF, ilk olarak 1988 yılında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bünyesinde, yatırımları teşvik etmek ve ihtisas kredilerinde maliyetleri düşürmek amacıyla kurulmuştur. 2002 yılından itibaren ise fonun takip ve tahsilat görevi Maliye Bakanlığı'na devredilmiştir. Bankalar ve finansman şirketleri tarafından tahsil edilen bu fon, Gelir İdaresi Başkanlığı'na aktarılarak kamu hizmetlerinin finansmanına katkı sağlar.
KKDF Hangi İşlemlerden Alınır?
KKDF kesintisi, temel olarak 'kredilendirme unsuru' içeren işlemler üzerinden yapılır. Başlıca KKDF'ye tabi işlemler şunlardır:
- Tüketici Kredileri: Yurt içi bankalar ve finansman şirketlerinden kullanılan ihtiyaç ve taşıt kredileri gibi tüketici kredilerinde, tahakkuk eden faiz tutarı üzerinden %15 oranında KKDF kesintisi uygulanır.
- Yurt Dışı Kredileri: Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladığı Türk Lirası, döviz ve altın kredilerinde vadeye göre değişen oranlarda KKDF uygulanır. Örneğin, yurt dışından sağlanan TL kredilerde %3, döviz ve altın kredilerinde ise vadeye bağlı olarak %0,5 ile %3 arasında oranlar belirlenebilir.
- Vadeli İthalat İşlemleri: Mal bedelinin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten sonra ödenmesi durumunda, yani vadeli ithalat yapıldığında, ithalat bedeli üzerinden genellikle %6 oranında KKDF kesintisi yapılır.
- Diğer Kredili İşlemler: Kredi kartı borç taksitlendirmeleri, kredi kartı nakit avansları ve dövize endeksli krediler gibi bazı finansal işlemler de KKDF'ye tabi olabilir.
KKDF Hangi İşlemlerden Alınmaz? (Muafiyetler)
Bazı işlemler KKDF kesintisinden muaftır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Konut Kredileri: Gerçek kişilerin konut edinimi amacıyla kullandığı kredilerden KKDF kesintisi yapılmaz.
- Peşin İthalat: İthalat bedelinin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten önce transfer edilmesi halinde KKDF kesintisi uygulanmaz.
- Ticari Krediler: 15 Ağustos 2014 tarihinden itibaren ticari kredilerde uygulanan KKDF kaldırılmıştır.
- Diğer Muafiyetler: Yatırım malları ve ara mallarının ithalatı (bazı durumlarda), belirli tarımsal krediler ve ihracatın teşviki amacıyla kullanılan bazı döviz kredileri de muafiyet kapsamına girebilir.
KKDF Oranları ve Hesaplaması
KKDF oranları, işlemin türüne ve ekonomik koşullara göre değişiklik gösterebilir. Tüketici kredilerinde KKDF, tahakkuk eden aylık faiz tutarı üzerinden %15 olarak hesaplanır. Örneğin, aylık 300 TL faiz hesaplanan bir kredi için 300 x 0,15 = 45 TL KKDF alınır. Vadeli ithalatta ise genellikle mal bedeli üzerinden %6 oranında uygulanır.
KKDF Geri Alınabilir mi?
KKDF, bir vergi türü olarak kabul edildiğinden, ödenen tutarların geri alınması mümkün değildir.