Günümüz ekonomik koşullarında birçok işletme, beklenmedik dalgalanmalar, artan maliyetler veya pazar değişiklikleri gibi nedenlerle finansal sıkıntılar yaşayabilmektedir. Bu tür durumlarda, işletmelerin ayakta kalabilmesi ve borçlarını ödeyebilmesi için çeşitli hukuki yollara başvurması gerekebilir. Konkordato, bu yollardan biri olup, özellikle borca batık durumdaki şirketler için bir umut ışığı olabilmektedir.
Konkordato Nedir?
Konkordato, temel olarak bir borçlunun, alacaklılarıyla anlaşarak borçlarını yeniden yapılandırması sürecidir. Bu süreç, borçlunun mali durumunu düzeltmesi, işletmesini devam ettirmesi ve alacaklılarının da en azından bir kısmını tahsil edebilmesi amacıyla hukuki bir güvence altına alınır. Konkordato, Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve İcra ve İflas Kanunu (İİK) kapsamında düzenlenmiştir.
Konkordato talebinde bulunabilmek için borçlunun aciz halinde olmaması, yani ödeme gücünün tamamen tükenmemiş olması gerekmektedir. Ancak, ödeme güçlüğüne düşmüş olması ve bu durumun devam etmesi beklenmesi, konkordato talebi için yeterli bir sebep teşkil eder.
Konkardonun Amacı ve İşleyişi
Konkardonun temel amacı, borçlu işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesini sağlamak ve alacaklıların haklarını mümkün olan en iyi şekilde korumaktır. Bu süreçte:
- Borçlu, alacaklılarına karşı olan yükümlülüklerini yerine getirebilmek için bir süre talep edebilir.
- Borçların faiz oranları, ödeme vadeleri veya anapara tutarları yeniden düzenlenebilir.
- Borçlu, işletmenin yeniden yapılandırılması için gerekli görülen tedbirleri alabilir.
Konkordato süreci, borçlu tarafından yetkili mahkemeye (genellikle asliye ticaret mahkemesi) başvurularak başlatılır. Mahkeme, başvuruyu inceledikten sonra konkordato projesinin sunulması için bir süre verir. Bu süre içinde borçlu, alacaklılara sunacağı bir konkordato projesi hazırlar. Bu proje, borçların nasıl ödeneceğini, işletmenin nasıl yeniden yapılandırılacağını ve alacaklılara hangi oranda ödeme yapılacağını detaylı bir şekilde içermelidir.
Konkordato projesi, alacaklıların çoğunluğu tarafından kabul edilirse, mahkeme tarafından onaylanır. Mahkemenin onayladığı konkordato, tüm alacaklılar için bağlayıcı hale gelir. Bu süreçte, borçluya karşı yapılan takipler durdurulur ve işletmenin faaliyetlerine devam etmesi için gerekli ortam sağlanır.
Konkordato Türleri
Temel olarak iki tür konkordato bulunmaktadır:
- Adi Konkordato: Borçlunun, alacaklılarının en az üçte ikisi ile anlaşarak borçlarını belirli bir vade içinde ödemeyi taahhüt ettiği konkordato türüdür.
- Malen Konkordato: Borçlunun, alacaklılarına karşı olan borçlarının belirli bir yüzdesini ödemeyi taahhüt ettiği konkordato türüdür.
Ayrıca, mahkemenin atadığı konkordato komiseri, sürecin şeffaf ve hukuka uygun bir şekilde yürütülmesini denetler. Komiser, borçlunun mali durumunu inceler, konkordato projesini değerlendirir ve alacaklılarla iletişimi sağlar.
Konkordato, doğru yönetildiğinde ve uygulanabilir bir proje sunulduğunda, zor durumdaki işletmeler için önemli bir kurtuluş aracı olabilir. Ancak, bu sürecin karmaşıklığı ve hukuki detayları nedeniyle, uzman bir avukattan destek almak büyük önem taşır.