Mastit Nedir?
Mastit, meme dokusunda meydana gelen bir iltihaplanmadır ve sıklıkla enfeksiyonla birlikte seyreder. En yaygın olarak emziren kadınlarda, özellikle doğum sonrası ilk iki ay içinde görülür ve bu duruma laktasyonel (puerperal) mastit adı verilir. Ancak, emzirmeyen kadınlarda ve hatta erkeklerde de non-laktasyonel mastit olarak bilinen türü ortaya çıkabilir.
Mastit Neden Olur?
Mastitin temel nedenleri arasında süt kanallarının tıkanması ve bakteriyel enfeksiyonlar yer alır. Emziren annelerde, sütün memede yeterince boşaltılamaması süt kanallarının tıkanmasına yol açabilir. Bu tıkanıklık, bakterilerin çoğalması için uygun bir ortam oluşturarak iltihaplanmaya neden olabilir. Bakteriler genellikle meme ucundaki çatlaklar veya yaralar aracılığıyla meme dokusuna girer.
Mastit oluşumunu tetikleyebilecek diğer risk faktörleri şunlardır:
- Meme ucunda çatlak veya yara bulunması
- Sıkı sütyen veya dar kıyafetler giymek
- Ani sütten kesme
- Sigara tüketimi
- Bağışıklık sistemini zayıflatan kronik hastalıklar
- Aşırı yorgunluk ve stres
- Yetersiz beslenme
- Daha önce mastit geçirmiş olmak
Mastit Belirtileri Nelerdir?
Mastit belirtileri genellikle aniden ortaya çıkar ve hızla ilerleyebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Memede kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
- Memede ısı artışı
- Memeye dokunulduğunda şiddetli ağrı
- Sürekli veya emzirme sırasında yanma hissi
- Ateş, titreme ve grip benzeri semptomlar
- Halsizlik ve yorgunluk
- Koltuk altı lenf bezlerinde şişkinlik
Mastit Nasıl Tedavi Edilir?
Mastit tedavisinde erken teşhis ve müdahale önemlidir. Tedavi edilmeyen mastit, meme apsesi gibi daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve bu durumda cerrahi drenaj gerekebilir.
Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
- Memenin Boşaltılması: Emziren kadınlar için en önemli tedavi adımı, etkilenen memenin sık sık ve tam olarak boşaltılmasıdır. Emzirmeye devam etmek veya süt pompası kullanmak, sütün akışını düzenleyerek iyileşmeyi hızlandırır. Bebeğin iltihaplı memeden emmesi zararlı değildir.
- Antibiyotik Tedavisi: Bakteriyel enfeksiyon varlığında doktor tarafından reçete edilen antibiyotikler kullanılır.
- Sıcak Kompres: İltihaplı bölgeye ılık kompres uygulamak ağrıyı ve şişliği hafifletebilir.
- Ağrı Kesiciler: Ağrıyı yönetmek için parasetamol gibi ağrı kesiciler kullanılabilir.
Mastit Nasıl Önlenir?
Mastiti önlemek için alınabilecek bazı önlemler vardır:
- Bebeği doğru emzirme pozisyonunda tutarak memenin tam boşaltıldığından emin olmak.
- Memeleri düzenli ve sık aralıklarla boşaltmak (emzirme veya sağma yoluyla).
- Meme hijyenine dikkat etmek, meme uçlarını temiz tutmak.
- Sıkı sütyenlerden kaçınmak.
- Yeterli dinlenmek ve dengeli beslenmek.