Skolyoz, omurganın normalde düz olması gereken orta hattından yana doğru eğrilmesi durumudur. Bu eğrilik genellikle 'S' veya 'C' şeklinde görülür ve omurganın sadece tek bir düzlemde değil, aynı zamanda dönme hareketiyle birlikte eğrilmesiyle karakterize edilir. Skolyoz, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde, büyüme hızının en yoğun olduğu zamanlarda ortaya çıkar ve ilerleyebilir.
Skolyozun Nedenleri Nelerdir?
Skolyozun birçok farklı nedeni olabilir. En sık görülen türü idiyopatik skolyozdur. Bu türde, skolyozun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. İdiyopatik skolyoz, yaş gruplarına göre üçe ayrılır:
- İnfantil idiyopatik skolyoz: Doğumdan 3 yaşa kadar olan dönemde görülür.
- Jüvenil idiyopatik skolyoz: 3 ile 10 yaş arasındaki çocuklarda görülür.
- Adölesan idiyopatik skolyoz: 10 yaşından ergenlik sonuna kadar olan dönemde görülür ve en sık rastlanan tiptir.
Skolyozun diğer nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Konjenital skolyoz: Omurların doğumdan itibaren tam gelişmemesi veya birbirine yapışık olması sonucu oluşur.
- Nöromüsküler skolyoz: Beyin, omurilik veya kasları etkileyen hastalıklar (örneğin, serebral palsi, müsküler distrofi) nedeniyle ortaya çıkar.
- Dejeneratif skolyoz: Yaşlanmaya bağlı olarak omurgada meydana gelen yıpranmalar sonucu oluşur.
Skolyozun Belirtileri Nelerdir?
Skolyozun belirtileri, eğriliğin şiddetine ve yerine göre değişiklik gösterebilir. Hafif vakalarda belirtiler fark edilmeyebilir. Ancak daha belirgin eğriliklerde şu belirtiler görülebilir:
- Omuzlardan birinin diğerinden daha yüksekte olması.
- Bir kürek kemiğinin diğerinden daha çıkık olması.
- Bel çizgisinin asimetrik olması.
- Bir kalçanın diğerinden daha yüksekte veya daha belirgin olması.
- Vücudun bir yana doğru eğik durması.
- Uzun süre ayakta durulduğunda veya oturulduğunda ağrı oluşması (özellikle yetişkinlerde).
Skolyozun teşhisi genellikle fizik muayene ve röntgen filmleri ile konulur. Doktor, hastanın duruşunu, omuz ve kalça hizasını kontrol eder. Ardından omurganın eğriliğini ve derecesini belirlemek için röntgen çektirilir.
Skolyoz Tedavisi
Skolyoz tedavisi, hastanın yaşına, eğriliğin derecesine ve ilerleme potansiyeline göre belirlenir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Gözlem: Hafif eğriliklerde ve büyüme potansiyeli olan çocuklarda düzenli doktor kontrolleri ile eğriliğin ilerleyip ilerlemediği takip edilir.
- Korse Tedavisi: Orta dereceli eğriliklerde ve büyüme devam ederken, omurganın daha fazla eğrilmesini önlemek amacıyla korse kullanımı önerilebilir.
- Fizik Tedavi ve Egzersiz: Belirli egzersizler ve fizik tedavi yöntemleri, omurga kaslarını güçlendirmeye ve duruşu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi Tedavi: Şiddetli eğriliklerde veya hızla ilerleyen vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi, omurgayı düzeltmeyi ve stabilize etmeyi amaçlar.
Skolyoz, erken teşhis ve uygun tedavi ile yönetilebilen bir durumdur. Eğer sizde veya çocuğunuzda skolyoz belirtileri fark ederseniz, bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemlidir.