Dörtlü Tarama Testi Nedir?

Dörtlü Tarama Testi Nedir?

Dörtlü tarama testi, hamileliğin ikinci trimesterinde anne adayının kanından alınan bir örnekle yapılan, bebeğin belirli kromozomal bozukluklar ve nöral tüp defektleri açısından taşıdığı riski belirlemeye yönelik bir prenatal tarama testidir. Bu test, kesin bir tanı koymaktan ziyade, olası riskleri saptayarak ileri tetkiklere yönlendirme amacı taşır.

Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?

Dörtlü tarama testi genellikle gebeliğin 15. ve 22. haftaları arasında uygulanır. En ideal zaman aralığı ise 16. ve 18. haftalar arasıdır. Test, anne adayından alınan bir kan örneği ile gerçekleştirilir.

Bu testte, anne kanındaki dört farklı biyokimyasal maddenin seviyeleri ölçülür:

• Alfa-fetoprotein (AFP): Bebeğin karaciğeri tarafından üretilen bir protein.
• İnsan Koryonik Gonadotropin (hCG): Plasenta tarafından üretilen bir hormon.
• Unkonjuge Estriol (uE3): Plasenta ve bebeğin karaciğeri tarafından üretilen bir östrojen hormonu.
• İnhibin A: Plasenta tarafından üretilen başka bir hormon.

Bu dört maddenin düzeyleri, anne adayının yaşı, kilosu, gebelik haftası, etnik kökeni, sigara kullanımı ve diyabet gibi kişisel faktörlerle birlikte özel bir bilgisayar programına girilerek risk hesaplaması yapılır.

Hangi Durumlar İçin Risk Değerlendirir?

Dörtlü tarama testi ile başlıca şu durumlar için risk değerlendirmesi yapılır:

• Down Sendromu (Trizomi 21): Yaşam boyu zihinsel yetersizliğe ve gelişimsel gecikmelere neden olan bir kromozomal bozukluktur.
• Trizomi 18 (Edwards Sendromu): Ciddi gelişimsel sorunlara yol açan başka bir kromozomal anomali.
• Nöral Tüp Defektleri: Bebeğin omurgasında veya beyninde meydana gelen gelişimsel kusurlar (örneğin spina bifida).

Testin güvenilirliği üçlü tarama testinden daha yüksek olup, Down sendromu vakalarının yaklaşık %75-85'ini tespit edebilmektedir.

Test Sonuçları ve Önemi

Dörtlü tarama testi bir tanı testi değildir; yalnızca risk oranını gösterir. Eğer test sonuçları yüksek riskli çıkarsa, bu bebeğin kesinlikle bir anomaliye sahip olduğu anlamına gelmez. Bu durumda, kesin tanı koymak amacıyla amniyosentez veya fetal DNA testi gibi daha ileri ve invaziv testler önerilebilir.

Bu test, anne ve bebeğin sağlığı hakkında önemli bilgiler sunarak, olası risklere karşı zamanında önlem alınmasına ve ebeveynlerin bilinçli kararlar vermesine yardımcı olur. Dörtlü tarama testi, rutin bir doğum öncesi tarama testi olup, anne veya bebek için herhangi bir risk teşkil etmez.