Kolposkopi Nedir?
Kolposkopi, rahim ağzı (serviks), vajina ve vulvanın özel bir büyüteçli mikroskop olan kolposkop ile detaylı bir şekilde incelenmesi işlemidir. Bu cihaz, ışık kaynağı ve büyütme özelliği sayesinde çıplak gözle görülemeyen hücresel değişiklikleri, lezyonları veya diğer patolojik durumları tespit etmeye olanak tanır.
Neden Yapılır?
Kolposkopi, genellikle aşağıdaki durumların değerlendirilmesi ve teşhisi amacıyla yapılır:
- Anormal Pap Smear Sonuçları: Pap smear testi, rahim ağzı kanseri taramasında kullanılan bir testtir. Anormal sonuçlar (ASCUS, ASCH, LSIL, HSIL, AGC gibi) kolposkopi ile daha detaylı incelenmeyi gerektirebilir.
- HPV Enfeksiyonu: Özellikle yüksek riskli HPV tipleri (HPV 16 ve HPV 18 gibi) rahim ağzı kanseri riskini artırabilir. HPV pozitifliği durumunda rahim ağzındaki değişikliklerin izlenmesi için kolposkopi önerilebilir.
- Açıklanamayan Vajinal Kanama: Nedeni bilinmeyen vajinal kanamaların kaynağını belirlemek amacıyla yapılabilir.
- Vulva veya Vajinada Anormal Görünüm: Bu bölgelerde görülen şüpheli lezyonlar, renk değişiklikleri veya kitleler kolposkopi ile incelenebilir.
- Servikal Displazi: Rahim ağzında kanser öncesi hücre değişikliklerinin değerlendirilmesi için kullanılır.
Kolposkopi Nasıl Yapılır?
Kolposkopi işlemi, genellikle jinekolojik muayene masasında gerçekleştirilen, yaklaşık 10-15 dakika süren bir prosedürdür.
- Hazırlık: Hasta, jinekolojik muayene pozisyonunda uzanır.
- Spekulum Yerleştirilmesi: Doktor, vajinayı açmak ve rahim ağzını görünür hale getirmek için spekulum adı verilen bir alet yerleştirir.
- Kolposkop Kullanımı: Kolposkop, vajina içine girmeden, rahim ağzının birkaç santimetre uzağına konumlandırılır ve rahim ağzı, vajina ve vulva büyütülerek incelenir.
- Solüsyon Uygulaması: Anormal hücrelerin daha belirgin hale gelmesi için rahim ağzına asetik asit veya Lugol solüsyonu gibi özel sıvılar uygulanabilir. Bu solüsyonlar, anormal dokuların renk değiştirmesine yardımcı olur.
- Biyopsi (Gerekirse): Eğer doktor anormal bir alan tespit ederse, bu bölgeden küçük bir doku örneği (biyopsi) alınarak patolojik incelemeye gönderilir. Biyopsi alınması genellikle ağrısızdır, çünkü rahim ağzında çok az sinir ucu bulunur.
İşlem Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kolposkopi sonrası genellikle hafif kanama veya kahverengi akıntı görülebilir, bu durum normaldir ve birkaç gün içinde azalır. Biyopsi alınmışsa, iyileşme sürecini desteklemek için bir süre cinsel ilişkiden, tampon kullanımından ve vajinal duştan kaçınılması önerilir. Şiddetli ağrı, aşırı kanama, ateş veya kötü kokulu akıntı gibi enfeksiyon belirtileri durumunda derhal doktora başvurulmalıdır.
Kolposkopi Sonuçları
Biyopsi alınmışsa, patoloji sonuçları genellikle birkaç gün ila birkaç hafta içinde çıkar. Sonuçlar, anormal hücrelerin varlığını, derecesini ve yerini belirler. Doktor, bu sonuçlara göre uygun tedavi planını belirleyecektir.