Lenf Kanseri (Lenfoma) Nedir?
Lenf kanseri, tıbbi adıyla lenfoma, vücudun enfeksiyon ve hastalıklara karşı savunmasında kritik rol oynayan lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin anormal ve kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Bu durum, genellikle lenf düğümlerinde (lenf bezleri) başlar, ancak dalak, timus bezi, kemik iliği ve diğer lenfoid dokular gibi lenfatik sistemin diğer bölgelerinde de görülebilir. Lenfatik sistem, lenf damarları ve lenf sıvısından oluşan karmaşık bir ağdır ve vücut boyunca lenfositleri taşır.
Lenfoma Türleri Nelerdir?
Lenfoma, temel olarak iki ana gruba ayrılır: Hodgkin Lenfoma ve Non-Hodgkin Lenfoma. Bu iki tür, kanserli hücrelerin mikroskop altındaki görünümüne göre sınıflandırılır ve farklı tedavi yaklaşımları gerektirebilir.
- Hodgkin Lenfoma: Reed-Sternberg hücreleri adı verilen anormal hücrelerin varlığı ile karakterize edilen bir lenfoma türüdür. Genellikle genç yetişkinlerde görülür ve erken teşhisle yüksek iyileşme oranlarına sahiptir.
- Non-Hodgkin Lenfoma: Hodgkin lenfomadan daha yaygın olan bu grup, lenfositlerin B veya T hücrelerinden kaynaklanan çok sayıda alt türü içerir. Non-Hodgkin lenfomaların seyri ve tedaviye yanıtı, alt türüne ve yayılım derecesine bağlı olarak büyük ölçüde değişiklik gösterebilir.
Lenf Kanseri Belirtileri
Lenfoma belirtileri, hastalığın türüne ve evresine göre farklılık gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Boyun, koltuk altı veya kasık bölgelerinde ağrısız lenf bezi şişlikleri.
- Tekrarlayan, açıklanamayan ateş (genellikle 38°C ve üzeri).
- Aşırı halsizlik ve sürekli yorgunluk hissi.
- Geceleri yoğun terleme.
- Açıklanamayan kilo kaybı (özellikle son 6 ay içinde vücut ağırlığının %10'u veya daha fazlası).
- Vücutta kaşıntı veya döküntüler.
- Sık sık enfeksiyon geçirme.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Lenfoma tanısı için genellikle lenf nodu biyopsisi en önemli adımdır. Bunun yanı sıra, kan testleri, kemik iliği biyopsisi ve PET, BT, MR gibi görüntüleme yöntemleri de hastalığın evresini belirlemek ve yayılımını değerlendirmek için kullanılır.
Lenfoma tedavisinde hastalığın türü, evresi, hastanın yaşı ve genel sağlık durumu gibi faktörler göz önünde bulundurularak kişiye özel bir plan oluşturulur. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılmasıdır.
- Radyoterapi (Işın Tedavisi): Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili ışınların kullanılmasıdır.
- İmmünoterapi: Vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı savaşması için güçlendiren tedavilerdir.
- Hedefe Yönelik Tedaviler: Kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan belirli molekülleri hedef alan ilaçlardır.
- Kök Hücre Nakli: Bazı durumlarda, yüksek doz kemoterapi sonrası hasar gören kemik iliğini yenilemek için kök hücre nakli uygulanabilir.