Lenfoma, vücudumuzun enfeksiyonlarla savaşan ve bağışıklık sistemimizin temelini oluşturan lenfatik sistemde başlayan bir kanser türüdür. Lenfatik sistem, lenfosit adı verilen özel beyaz kan hücrelerini içerir. Bu hücreler, vücudu virüsler, bakteriler ve diğer zararlı maddelerden korumakla görevlidir. Lenfoma, bu lenfositlerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve normal işlevlerini yerine getirememesi durumunda ortaya çıkar.
Lenfomanın Kökeni: Lenfatik Sistem
Lenfatik sistem, vücudumuzun her yerine yayılmış bir ağdır. Bu ağ, lenf düğümleri, dalak, timüs bezi, kemik iliği ve lenf damarlarından oluşur. Lenfositler, bu organlarda üretilir, olgunlaşır ve dolaşır. Lenfoma, genellikle lenf düğümlerinde başlar ancak dalak, kemik iliği veya lenfatik sistemin bulunduğu diğer herhangi bir yerde de gelişebilir.
Lenfoma Türleri
Lenfoma, köken aldığı hücre tipine ve mikroskobik özelliklerine göre iki ana gruba ayrılır:
- Hodgkin Lenfoma: Bu tür lenfoma, Reed-Sternberg adı verilen belirli bir anormal hücre tipinin varlığı ile karakterizedir. Hodgkin lenfoma, genellikle genç yetişkinlerde daha sık görülür ve tedaviye iyi yanıt verme eğilimindedir.
- Non-Hodgkin Lenfoma (NHL): Bu, daha geniş bir lenfoma grubunu kapsar ve Hodgkin lenfoma dışındaki tüm lenfoma türlerini içerir. NHL, lenfositlerin farklı alt tiplerinden kaynaklanabilir ve daha fazla alt türe sahiptir. NHL, her yaşta görülebilir ancak yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar.
Lenfoma Belirtileri
Lenfoma belirtileri, hastalığın türüne, evresine ve etkilediği bölgelere göre değişiklik gösterebilir. Ancak bazı yaygın belirtiler şunlardır:
- Ağrısız Lenf Düğümü Büyümesi: En sık görülen belirti, boyun, koltuk altı veya kasık gibi bölgelerdeki lenf düğümlerinde ağrısız şişliktir.
- Ateş: Açıklanamayan ve tekrarlayan ateş görülebilir.
- Gece Terlemeleri: Özellikle yoğun ve ıslak gece terlemeleri önemli bir belirti olabilir.
- Kilo Kaybı: İştahsızlık olmaksızın belirgin ve açıklanamayan kilo kaybı yaşanabilir.
- Yorgunluk: Aşırı ve sürekli yorgunluk hissi.
- Kaşıntı: Ciltte yaygın ve şiddetli kaşıntı.
- Nefes Darlığı veya Öksürük: Göğüs bölgesindeki lenf düğümlerinin büyümesi durumunda ortaya çıkabilir.
- Karın Ağrısı veya Şişlik: Karın bölgesindeki lenf düğümlerinin veya dalak büyümesinin bir işareti olabilir.
Bu belirtilerden herhangi birini yaşamanız durumunda, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Erken teşhis, lenfoma tedavisinde başarı şansını artırır.
Teşhis ve Tedavi
Lenfoma teşhisi genellikle fizik muayene, kan testleri, lenf düğümü biyopsisi ve görüntüleme yöntemleri (örneğin, bilgisayarlı tomografi - BT) ile konulur. Tedavi yöntemleri, lenfomanın türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Başlıca tedavi yöntemleri arasında kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve kök hücre nakli bulunur.
Lenfoma, karmaşık bir hastalık olsa da, günümüzdeki tıbbi gelişmeler sayesinde birçok hasta için umut verici tedavi seçenekleri mevcuttur. Erken teşhis ve doğru tedavi planı ile hastaların yaşam kalitesini artırmak ve hastalığı kontrol altına almak mümkündür.