Lenfoma Nedir?
Lenfoma, vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfatik sistemde başlayan bir kanser türüdür. Lenfatik sistem, enfeksiyonlarla savaşan lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerini içerir. Lenfoma, bu lenfositlerin anormal bir şekilde çoğalması ve büyümesiyle ortaya çıkar. Genellikle lenf düğümlerinde başlar, ancak dalak, timus bezi, kemik iliği ve diğer lenfoid dokular gibi vücudun farklı bölgelerine de yayılabilir.
Lenfoma Türleri
Lenfoma temel olarak iki ana gruba ayrılır: Hodgkin lenfoma ve Non-Hodgkin lenfoma.
- Hodgkin Lenfoma: Bu tür, Reed-Sternberg hücreleri adı verilen anormal lenfositlerin varlığı ile karakterizedir. Genellikle genç erişkinlerde ve 60 yaş üzeri bireylerde daha sık görülür.
- Non-Hodgkin Lenfoma: Lenfoma vakalarının yaklaşık %85-90'ını oluşturan daha yaygın bir türdür. Reed-Sternberg hücreleri içermez ve B hücrelerinden veya T hücrelerinden kaynaklanan 75'ten fazla alt türe sahiptir. Bu alt türler, hastalığın ilerleme hızı ve tedaviye yanıt açısından farklılık gösterebilir.
Belirtileri Nelerdir?
Lenfoma belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın belirtiler şunlardır:
- Boyun, koltuk altı veya kasıkta ağrısız lenf bezi şişlikleri.
- Açıklanamayan ateş (özellikle 38°C ve üzeri, tekrarlayan).
- Gece terlemeleri.
- Açıklanamayan kilo kaybı (son 6 ayda vücut ağırlığının %10'u veya daha fazlası).
- Sürekli yorgunluk ve halsizlik.
- Ciltte kaşıntı.
Bu belirtilerin görülmesi durumunda mutlaka bir hekime başvurulması önemlidir.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Lenfoma tanısı, fizik muayene, kan testleri, görüntüleme yöntemleri (PET, BT, MR) ve en önemlisi biyopsi ile konulur. Biyopsi, kanser şüphesi olan alandan doku örneği alınması işlemidir ve lenfomanın alt tipini belirlemek için patolojik inceleme yapılır.
Lenfoma tedavisi, hastalığın türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak planlanır.
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılmasıdır. Genellikle damar yoluyla veya ağızdan uygulanır.
- Radyoterapi (Işın Tedavisi): Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili ışınların kullanılmasıdır.
- Hedefe Yönelik Tedaviler ve İmmünoterapi: Kanser hücrelerinin özelliklerini hedefleyen veya vücudun bağışıklık sistemini kanserle savaşmaya teşvik eden tedavilerdir.
- Kök Hücre Nakli: Bazı durumlarda, yüksek doz kemoterapi sonrası hasar gören kemik iliğini yenilemek için kök hücre nakli uygulanabilir.
Özellikle Hodgkin lenfoma, yüksek iyileşme oranına sahip kanser türlerinden biridir ve doğru tedavi ile tam remisyon sağlanabilir.